Евро деко

Гагнуур нь физик, хими, материал судлал, металл үйлдвэрлэл, цахилгаан техник, эрчим хүчний тулгуур судалгааны нийлбэр юм. Цахилгаан хүчний үйлчиллээр металл эдлэлийг хайлах температур хүртэл нь хайлуулж салахгүйгээр холбох технологийн процессийг цахилгаан нуман гагнуур гэнэ. Энэхүү ажлын процесст нь дээрх зүйл бүгд ямар нэгэн байдлаар оролцож байдаг. Жишээ нь: физик гэхэд гагнагдах металлын хайлах температур, жин эзлэхүүн, даралт даах чадвар, өнгө, талст орон тор, уян чанар, цахилгаан дамжуулах чадвар зэрэг, хими шинжид нь металлын хольц дотроо ямар төрлийн бодис холилдсон нүүрстөрөгч, магни, цайр, зэс зэрэг, материал судлалд ямар металлиар ямар төрлийн техникийн эд ангийг хийж гүйцэтгэх, цахилгааны тусламжтай нумыг тогтвортой асаах, цахилгаан дулаан дамжуулах чадвар зэрэг нэг үгээр хэлбэл гагнуур нь олон төрлийн шинжлэх ухааны цогц нийлбэрийн үр дүнд бий болж байгаа юм.

Өөрөөр хэлбэл гагнуур гэдэг нь гагнагдаж буй хоёр металл эд анги маань цахилгааны тусламжтай ассан НУМаар үндсэн металл, электрод хоёрыг зэрэг хайлуулан гагнах ба ингэхдээ үндсэн металл эцэстээ хүртэл улайссан байх ёстой. Эндээс үндсэндээ НУМ гэдэг ойлголт гарч ирнэ.

Тэгэхээр нум гэдэг маань юу вэ гэхээс өмнө ямар ч гагнуур хийж буй хүн нумыг тогтвортой асаах ёстой. Ингэхийн тулд үндсэн металл электрод хоёрын хоорондын зайг 0,5-1,5 мм хэмжээнд барих нь зүйтэй. Нум гэдэг нь электродод байгаа цахилгаан цэнэг үндсэн металлд дөнгөж шүргэх төдий асар богино хугацаанд цэнэг алдагдах үйл явц болох бөгөөд үүний үр дүнд нумын эргэн тойронд дунджаар 6000С хүртэл дулаан ялгардаг байна.

Гагнуурын нум нь электродыг маш хурдан хайлуулдаг. Электродын хайлмаг металл нь гагнуурын тэвшинд дусал байдлаар зөөгдөн очно. Дуслын хэмжээ нь электрод дахь гүйдлийн нягтаар тодорхойлогдохоос гадна электрод болон бүрхүүлийн найрлага, нум дахь цахилгаан соронзон үзэгдэл, гагнах арга зэргээс шалтгаалдаг. Гар нуман гагнуурт металл электродын 90% нь гагнах металлд дусал байдлаар очиж, 10% нь гагналтын явцад уурших, цацагдах зэргээр үрэгдэнэ. Гагнагдах эдлэлд 1 секундын дотор дусал очилт нь электродын диаметрээс хамааралтай. Дусал нь шингэн металлын үргэлжилсэн урсгалыг бий болгодог. Нумын зайг металл туулан өнгөрөхдөө 2100-2300С хүртэл халдаг. Энэ үед дусалд электродын хайлсан металл үндсэн металлын хайлсантай холилдон тогтдог байна.

Нумын шаталтын тогтворжилт нь:

- Гүйдлийн төрөл, туйл

- Электродын бүрхүүл

- Нумын урт

- Металлын бохирдол

- Гагнуурчын ур чадвар

Электродын үзүүрээс гагналтын тэвш хүртэлх зайг гагналтын НУМЫН УРТ гэнэ. Богино нумаар гагналтыг гүйцэтгэхэд нум тогтвортой шатаж гагнах явцыг хэвийн болгодог. Харин урт нумаар гагналтыг гүйцэтгэхэд хайлсан металл орчны агаарын хүчилтөрөгч, азотоор исэлдэн баяжиж цацагдан үндсэн болон электродын металл гүйцэд хайлалгүй нүх сүв үүсдэг. Иймд гар нуман гагналтыг богино нумаар гүйцэтгэх шаардлагатай.

Ерөнхийдөө гагнуур нь дотроо төрлөөрөө олон янз байдаг. Жишээ нь: цахилгаан, хийн, гэрлийн, туяаны, цутгуурын, дууны гээд янз бүр. Үүнээс монголд хийн гагнуур, цахилгаан гагнуур мөн сүүлийн үед машин засвар болон хүнсний үйлдвэрийн тоног төхөөрөмж угсархад плазма гагнуурыг түлхүү хэрэглэж байна.